سندرم تونل کارپال
سندروم تونل کارپال در حقیقت عارضهای است که طی آن عصب دست بیش از حد معمول تحت فشار قرار میگیرد. از این رو عصبدهی و ارسال پالسهای حرکتی به سایر بخشهای دست اعم از انگشت شست و سبابه دچار اختلال میشود.البته بحث سندروم تونل کارپال بسیار گسترده است. بنابراین برای کسب اطلاعاتی در مورد این سندروم و نحوه کنترل و درمان آن در این مطلب از فیزیوتراپی ایرانیان همراه ما باشید چرا که در ادامه قصد داریم به بررسی جزئیاتی از این بیماری بپردازیم.
سندروم تونل کارپال چیست؟
تونل کارپال در حقیقت به ناحیهای از مچ دست اطلاق میشود که عصب مدین وارد آن میشود. در حالت کلی و طبیعی این تونل تا حدودی تنگ است. بنابراین هر گونه ورمی که در عصب این ناحیه رخ دهد، منجر به ایجاد احساس درد، سوزن سوزن شدن، بیحسی و یا احساس ضعف در این ناحیه خواهد شد.
اما تونل کارپال چیست؟ فضایی است که توسط قوس طبیعی استخوانهای مچ دست ایجاد میشود. سقف تونل کارپال را نواری ضخیم، به نام رباط عرضی مچ دست ایجاد میکند؛ درنتیجه، اندازه تونل کارپال به علت محصور شدن توسط استخوانها و رباط عرضی مچ دست، قابل تغییر و افزایش نیست. از میان فضای تونل کارپال، 10 عنصر شامل نه تاندون خمکننده انگشتان، و عصب مدین عبور میکنند. گاهی برخی از عوامل باعث وارد آمدن فشار برعصب مدین در این فضا میشوند.
بروز این عوارض در افرادی که بیشتر از دست خود برای انجام کارهای مختلف استفاده میکنند، به مراتب بیشتر است. این عوارض که تحت عنوان سندروم تونل کارپال از آن یاد میشود، معمولا تجربه دردناکی است و در عملکرد عادی فرد اختلالاتی ایجاد میکند.
سندروم تونل کارپال یکی از شایعترین بیماریهای نوروپاتی است. در این عارضه فشردگی یا گیر افتادن عصب میانی در داخل تونل کارپال منجر به بروز سندروم در این ناحیه میشود. از آنجایی که این سندروم در میان تایپیستها بیشتر از سایر افراد بروز میکند، تحت عنوان سندروم دست تایپیست نیز از آن یاد میشود.
علت بروز سندروم تونل کارپال چیست؟
بروز سندروم تونل کارپال ممکن است علل مختلفی داشته باشد. بنابراین قطعیتی در مورد امکان بروز آن وجود ندارد. در ادامه برخی از مهمترین عواملی که میتوانند احتمال بروز این سندروم را افزایش دهند را برای شما گردآوری کردهایم:
1.حرکات تکراری مچ و انگشتات دست
2.شکستگی، در رفتگی و ضربه دیدن استخوانهای مچ دست
3.وجود تومور یا کیست در بدن
4.آرتروز
5.دیابت
6.فشار خون بالا
7.تیروئید کم کار یا پر کار
8.بیماریهای خود ایمنی نظیر آرتریت روماتوئید
9.جمع شدن آب در بدن که بیشتر در دوران بارداری یا یائسگی اتفاق میافتد.
10.ابتلا به بیماریهای سیستمیک نظیر اختلالات کلیه، نارسایی کبد، بیماریهای خونی و …
11.کمبود ویتامین گروه ب
12.اعتیاد به الکل
13.چاقی
14.ابتلا به بیماریهای عفونی
15.مواجهه با مواد سمی صنعتی و شیمیایی
16.پیشینه خانوادگی یا ارثی بودن
17.حوادث آسیبزا
علائم و نشانههای سندروم تونل کارپال
علائم بیماری هنگامی ایجاد میشود که فشار برعصب مدین افزایش پیدا کند. اولین علائم اغلب در طول شب یا هنگام بیدار شدن در صبح ظاهر میشوند. ممکن است بیماران هنگام بیدار شدن احساس کنند که باید دستان خود را تکان دهند. این احساس ناخوشایند، ممکن است فرد را در طول شب از خواب بیدار کند.
از علائم شایع ابتلا به این سندروم، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1.احساس بیحسی و سوزن سوزن شدن در دستان و مچها که اغلب در شب، شدت آن افزایش پیدا میکند.
2.تورم و بزرگ شدن انگشتان
3.احساس ضعف و افتادن اجسام از دست
4.ناتوانی در انجام کارهایی مانند: نگهداشتن کتاب در دست، نوشتن و استفاده از صفحه کلید کامپیوتر
5.کاهش حس در سر انگشتان
علائم اغلب بهآرامی آغاز شده و ممکن است در هرزمانی اتفاق بیفتند. اما به علت وضعیت خاص قرارگیری مچهای دست در هنگام خواب، وقوع علائم در شبها شایعتر است. این علائم میتواند باعث بیدارشدن شخص شوند.
تشخیص سندروم تونل کارپال چگونه است؟
برای تشخیص سندروم تونل کارپال، در ابتدا دکتر متخصص دست و شانه علائم و سابقه پزشکی شما را بررسی میکند. پس از معاینه، میتوان با انجام برخی از تستها و روشهای تصویربرداری، ابتلا به این سندروم را بررسی کرد:
تست تینل: در این تست، پزشک با ضربه زدن به عصب مدین در قسمت میانی مچ دست، ایجاد علائمی مانند درد، بیحسی و سوزنسوزن شدن را بررسی میکند.
تست فالن: در این آزمایش، بیمار آرنجهای خود را روی میز گذاشته و اجازه میدهد مچ دست آزادانه به جلو بیفتد. افراد مبتلا به سندرم تونل کارپ در طول 60 ثانیه اول، بیحسی و سوزنسوزن شدن را در انگشتان دست خود تجربه میکنند. هرچه سرعت ظهور بیشتر باشد، سندروم تونل کارپال شدیدتر است.
تصویربرداری: روشهای تصویربرداری، هنگامی که نشانههای آرتریت، تروما و آسیب وجود داشته باشد، کمککننده است. از این روشها، میتوان برای رد کردن سایر عللی، که ممکن است باعث ایجاد علائم مشابه در دست شوند، استفاده کرد.
نوار عصب-عضله: این آزمایش نحوه عملکرد عصب مدین را مشخص میکند.
چگونه میتوان از سندروم تونل کارپال پیشگیری کرد؟
در حالت کلی هیچ راهی برای پیشگیری از ابتلا به این سندروم وجود ندارد. اما طبیعتا انجام برخی از کارها میتواند به کاهش میزان شدت علائم کمک کند. به این ترتیب حتی در صورت ابتلا به این سندروم نیز، علائم خفیفی را تجربه خواهید کرد.
به منظور پیشگیری از بروز سندروم کارپال بهتر است به نکات زیر توجه کنید:
1.سبک زندگی خود را تغییر دهید و تا جای ممکن از وارد شدن فشار به نواحی حساس مچ دست خود پیشگیری کنید.
2.انجام حرکات کششی را فراموش نکنید. زیرا این حرکات میتواند در بهبود دامنه حرکتی شما نقش موثری داشته باشد.
3.از انجام کارهای سنگین و مضر در یک روز و پشت سر هم اجتناب کنید. شاید بهتر باشد هر از گاهی به خودتان استراحت دهید تا نیرو بگیرید.
4.از مصرف ویتامینهای مورد نظر خود زیر نظر پزشک غافل نشوید.
درمان سندروم تونل کارپال به چه شکلی انجام میشود؟
درمان سندروم تونل کارپال معمولا بر اساس میزان پیشروی بیماری و شدت علائم آن متفاوت خواهد بود. اما در حالت کلی استفاده از روشهای زیر میتواند در کنترل بیماری و درمان آن نقش موثری داشه باشد:
استفاده از جلسات فیزیوتراپی
آتلبندی قسمت درگیر
مصرف ویتامین ب ۶
الکتروتراپی
تزریق کورتیزون در صورت صلاح دید پزشک
استفاده از اولتراسوند یا امواج صوتی
کاهش التهابهایی با ریشه عصبی با استفاده از امواج شورت ویو دیاترمی
تقویت عضلات با حرکات کششی
ماساژ درمانی
استفاده از میدانهای مغناطیسی
انجام تمرینات اصلاحی زیر نظر مربی
برای مشاهده ی تمرینات اصلاحی روی لینک کلیک کنید
طب سوزنی
دارو درمانی
جراحی آندوسکوپیک
جراحی باز
تیجهگیری
در این مطلب به بررسی نکات و جزئیاتی در مورد سندروم تونل کارپال پرداختیم. آگاهی از این نکات میتواند نقش موثری در کنترل به موقع این بیماری و درمان آن داشته باشد.
در صورتی که شما یا یکی از نزدیکانتان دچار علائمی مشابه با علائم سندروم تونل کارپال است، بهتر است در اسرع وقت با پزشک متخصص مغز و اعصاب در مورد این علائم مشورت کنید. به یاد داشته باشید که از دست دادن زمان طلایی درمان میتواند عوارض غیر قابل جبرانی را در پی داشته باشد.
سوالات متداول
آیا سندروم تونل کارپال خطرناک است؟
با انجام برخی تغییرات در سبک زندگی و درمانهای غیر جراحی، در اغلب موارد علائم ناشی از این سندروم کاهش پیدا کرده و عارضه بلندمدتی نیز برای بیمار ایجاد نمیشود.با این حال، عدم درمان آن میتواند باعث وارد شدن آسیب دائمی بر عصب مدین شود. آسیب دائمی بر عصب مدین میتواند احساس و کارایی دستها را برای همیشه تحت تأثیر قرار دهد. همچنین، عدم درمان در زمان مناسب ممکن است باعث شدت یافتن علائم و از دست رفتن فرصت برای انجام درمانهای غیر جراحی شود.
صفحه ما را در اینستاگرام دنبال کنید
تماس با ما:
09308942021
01132288962
آدرس:بابل-میدان کشوری-جنب بیمارستان شهید بهشتی-مجتمع پزشکی رضا