انحراف ستون فقرات
ستون فقرات، خطی عمودی است که از بالا به پایین بدن کشیده شده و باعث ایستادگی بدن میشود. این ستون در حالت عادی دارای انحرافی جزئی و طبیعی در انتها و پایین کمر است که به سمت داخل بوده و به نشست و برخاست، حرکت کردن و انجام راحتتر فعالیتهای روزانه کمک میکند. انحراف این ستون به سمت چپ یا راست که انحراف ستون فقرات را موجب میشود موجب خارج شدن بدن از حالت طبیعی میشود. البته این عارضه قابل درمان است و در صورتی که به موقع برای درمان آن اقدام شود، بدون مشکلات جدی باعث بهبودی فرد میشود.
انحراف ستون فقرات چیست؟
بدون شک میدانید که ستون فقرات یک شکل صاف ندارد و در جاهایی از قرارگیری ستون مهرهها، انحناهایی دیدهمیشود. این انحناها به دلیل بهتر کار کردن ستون فقرات و حرکت و انعطافپذیری بهتر ماست. در صورتیکه به هر یک از مشکلات ستون فقرات مبتلا باشید، ممکن است که در انجام حرکات بدن دچار مشکل شوید.
هنگامی که ستون فقرات شما سالم باشد و انحراف نداشتهباشید، از گردن تا لگن شما در یک خط صاف و در شکل طبیعی آن است و مانند افراد عادی به نظر میرسید. داشتن یک ستون فقرات سالم تنها باعث زیبایی ایستادن شما نمیشود، بلکه بهطورکلی سلامت ستون مهرههای شما نیز تضمین میشود. همچنین دردهای طولانی مدت برای شما ایجاد نخواهند شد. هنگامی که ستون فقرات شما شکل عادی و طبیعی خود را نداشتهباشد و در هرجا صافی بیش از اندازه و یا انحنای نابجا داشتهباشد، به انحراف ستون فقرات مبتلا هستید.
نشانههای انحراف در ستون فقرات
انحراف ستون فقرات هم مانند دیگر بیماریها با علائم و نشانههایی بروز میکند که اولین راه تشخیص بیماری هستند. علائم اولیه این بیماری درد خفیف و احساس کشیدگی در ستون فقرات است اما با بیشتر شدن انحراف، عارضه با چشم هم قابل مشاهده است و علائم آن جدیتتر میشود که این علائم عبارتند از:
- سفتی و خشکی گردن که بسته به محل انحراف ممکن است با احساس درد همراه باشد
- احساس خشکی و درد در کمر در زمان بیداری یا برخاستن بعد از نشستن طولانی مدت
- درد شدید که بسته به محل انحراف به شکل سردرد، درد در دست یا درد در اندامهای تحتانی بروز میکند، درد در مواردی با سوزن سوزن شدن یا گزگز بدن نیز همراه میشود
- احساس خستگی یکی دیگر از علائم ناشی از ابتلا این بیماری است
- تغییر شکل بدن و اندامهای وابسته به ستون فقرات مانند تغییر جهت دندهها یا تغییر اندازه پاها به دلیل کشیده شدن لگن به سمت جلو
انواع انحراف ستون فقرات (اسکولیوز)
۱. اسکولیوز خفیف
هنگامی که انحراف ستون فقرات به سمت راست و یا چپ باشد، میگویند که اسکولیوز دارید. اگر این اسکولیوز به قدری نباشد که علامت شدید ایجاد کند و باعث درد زیاد شود، از نوع خفیف است. اسکولیوز خفیف نیازی به درمان ندارد و معمولا آن را به حال خود رها میکنند. با انجام درمانهایی مانند تمرینات اصلاحی و برخی از روشهای فیزیوتراپی بعد از مدتی ستون فقرات اصلاح میشود. هرچند اسکولیوز درمان ندارد، اما میتواند از بدتر شدن آن جلوگیری کرد.
۲. انحراف مهره ستون فقرات
انحراف مهره ستون فقرات همان انحراف ستون فقرات است. هنگامی که تعدادی از مهرههای ستون فقرات بیشتر از حد طبیعی به سمت داخل و یا بیرون، همچنین در مواقعی به سمت چپ و راست بیرون میروند و حرکت میکنند، به انواع انحراف ستون فقرات مبتلا میشویم.
البته که در مواردی ممکن است که انحراف در دیسک بین مهرهای باشد که این باعث دیسک کمر و دیسک گردن میشود. در این موارد انحراف ستون فقرات رخ ندادهاست، اما مشکلات جدیتری بروز پیدا کردهاند.
۳. انحراف جانبی ستون فقرات
انحراف جانبی ستون مهرهها همان اسکولیوز است که در آن ستون مهرههای بیمار به سمت راست و یا چپ منحرف میشود. این مسئله میتواند درجههای مختلف خفیف تا شدید را شامل شود.
۴. انحراف ستون فقرات کودکان
انحراف ستون فقرات میتواند در کودکان هم بروز پیدا کند. در ادامه به مواردی که کمک میکند تا به انحراف ستون فقرات در کودکان مشکوک شوید، پرداختهایم:
- سیستم ایمنی بدن کودک شما ضعیف است و زیاد مریض میشود.
- خواب منظم ندارد.
- به خوبی نمینشیند، نمیایستد و راهرفتن خوبی ندارد.
- به ADHD مبتلا است و اختلال نقص توجه دارد.
- ممکن است که کودک شما آلرژی داشتهباشد و یا به آسم مبتلا باشد.
- اجابت مزاج خوبی ندارد و الگوی دفع او نامنظم است.
همچنین برخی از کودکان ممکن است که با این اختلال به دنیا بیایند
۵. انحراف ستون فقرات در بزرگسالان
بیشتر کسانی که به انحراف ستون فقرات مبتلا میشوند از ردهی سنی بزرگسالان هستند. اما چرا اینطور است؟ هنگامی که متولد میشویم، بیشتر ما ستون فقرات سالمی داریم و انحرافی در آن دیده نمیشود. به مرور زمان از این ستون فقرات استفاده میکنیم و آن را در موقعیتهای مختلف استفاده میکنیم. اگر به درستی از این ستون فقرات استفاده نکنیم و برای سالهای طولانی آن را به خوبی نگهداری نکنیم، ممکن است که ستون مهرههای ما آسیب ببینند. مثلا در اثر بد نشستن طولانی مدت ممکن است که به قوز یا گودی کمر دچار شوید.
علت انحراف ستون فقرات چیست؟
دلایل انحراف ستون فقرات، به نقل از healthline، میتواند متنوع باشد. علتهایی که میتوانند باعث ایجاد انحراف ستون فقرات شوند شامل موارد زیر هستند:
- خوابیدن در جهت نامناسب: اگر به خوبی در جای خود دراز نکشید و ستون فقرات را خم کنید، ممکن است که آسیب جدی به ستون فقرات وارد شود. مخصوصا که برای مدت طولانی در یک حالت میخوابید. این تداوم در خوابیدن اشتباه میتواند آسیبهای جبرانناپذیری به بدن وارد کند.
- رشد استخوانها در جهت نامناسب: گاهی ممکن است که استخوانهای شما به علت ساییدگی روی هم رشد کنند. هنگامی که استخوانها رشد میکنند ممکن است که بیشتر از حد طبیعی این اتفاق بیفتد و باعث دفرمه شدن استخوان شود. دفرمه شدن استخوان میتواند انحراف در ستون فقرات ایجاد کند.
- تکرار حرکات نامناسب: اگر حرکات مکرر اشتباه داشتهباشید ممکن است که ستون فقرات شما دچار انحراف شود.
- رژیم غذایی نامناسب: این مورد به خصوص در کودکان میتواند تاثیرگذار باشد. اگر رژیم غذایی مناسبی نداشتهباشید و سوء تغذیه بگیرید، استخوانهای شما دفرمه میشود و این مسئله میتواند باعث انحراف در ستون فقرات باشد. توجه داشتهباشید که استخوانها باید محکم باشند و مانند ستون بدن رفتار کنند. اگر استخوان نرم باشد میتواند حالت خمیری پیدا کند و تغییر ساختار دهد.
- استرس و اضطراب: اضطراب و استرس حتی میتواند در انحراف ستون فقرات هم موثر باشد. یکی از علائمی که بیماریهای روانی دارند، فیزیکی است. کورتیزول هورمونی است که در مواقع استرس ترشح میشود. این هورمون میتواند سیستم ایمنی بدن را به مرور زمان ضعیف کند.
تشخیص، درمان و پیشگیری از عارضه اسکولیوز
مبتلایان به انحراف ستون فقرات یا افرادی که مشکوک به این بیماری هستند، با تشخیص به موقع میتوانند درمان خود را به راحتی انجام دهند. به علاوه این عارضه جزو بیماریهای قابل پیشگیری است و با رعایت چند اصل مراقبتی ساده میتوان از ابتلا به آن جلوگیری کرد. در ادامه روشهای تشخیص، درمان و پیشگیری از این عارضه را معرفی خواهیم کرد.
پیشگیری از اسکولیوز
هر چند انحراف در ستون فقرات یک عارضه قابل درمان است اما مانند دیگر بیماریها بهتر است پیش از شدت گرفتن و جدی شدن بیماری، از ابتلای به آن جلوگیری کرد. پیشگیری از اسکولیوز یا کجی ستون فقرات با روشهای مختلفی امکانپذیر است که برخی از آنها عبارتند از:
اصلاح نشستن
کمتر انجام دادن کارهایی که باعث نشستن و ایستادن طولانی مدت میشوند
استفاده از قوزبند و بریس در مشاغلی که نیاز به نشستن و ایستادن دارند
تغذیه اصولی و مناسب
استفاده از تمرینات و حرکات ورزشی
برای مشاهده ی حرکات اصلاحی اسکولیوز کلیک کنید
چکاپ سالانه به خصوص در افرادی که سابقه این بیماری را در خانواده خود دارند
انحراف ستون فقرات چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص انحراف ستون فقرات، دکتر ارتوپد ممکن است روشهای زیر را استفاده کند:
1.معاینهی فیزیکی
2.گرفتن شرح حال پزشکی
3.بررسیهای تصویربرداری مانند موارد زیر:MRI
4.سی تی اسکن
5.تصویربرداری با اشعه ایکس
کلام آخر
انحراف ستون فقرات در ابتدا یک بیماری عادی است اما به مرور زمان جدیتر شده و مشکلات زیادی را به وجود میآورد. احتمال بروز این عارضه در همه افراد وجود دارد و در هر فرد بسته به علت ابتلا به شکلی متفاوت مانند قوز، گودی کمر و… بروز میکند. در صورتی که به این عارضه مبتلا هستید یا علائمی دارید که شما را به این بیماری مشکوک میکنند، بهتر است فورا به پزشک مراجعه کنید. مراجعه به پزشکانی مانند دکتر القاسی و چکاپ و مراقبت به موقع از جدی شدن این عارضه جلوگیری کرده و به درمان سریع و راحت بیمار کمک میکند.
صفحه ما را در اینستاگرام دنبال کنید
تماس با ما:
09308942021
01132288962
آدرس:بابل-میدان کشوری-جنب بیمارستان شهید بهشتی-ساختمان رضا